Afgelopen zaterdag ben ik in Kampen geweest. Wij zijn fanatieke Geocachers (wandelen met GPS) en hadden zaterdag Kampen op het vizier. De route ging over Struikelstenen, in eerste instantie niet bij stilgestaan, maar wel iets om bij stil te staan. In de oorlog zijn de Joden afgevoerd vanuit verschillende steden. Door in de stoep kleine tegeltjes neer te leggen met daarop de naam, geboortedatum, de wegvoering en de moord wordt in beeld gebracht dat er in dat betreffende huis diverse Joden hebben gewoond die door de genocide zijn omgekomen. Dit is een feit en in zo’n winkelstraat stapt iedereen over die stenen heen, men ziet ze niet, en toch is er genoeg ellende in de wereld om hier overheen te stappen, weg te drukken. De vlucht van de Syriërs en de mensen uit Soedan en Eritrea hebben te maken met genocide, het stelselmatig uitroeien van bevolkingsgroepen. Het is van alle dag en als het maar ver van ons af is, hoeven wij ogenschijnlijk er niets aan te doen. Wij leven al 70 jaar in vrijheid en dat is een groot goed, winkelt of niet, wij kwamen door zo’n tocht door Kampen weer even tot onszelf. Hoe fragiel ons leven is, het kan in een zucht voorbij zijn. Maak dus keuzes die waardevol zijn voor jou, voor iedereen, soms egoïstisch, want ik denk dat altruïsme niet bestaat, maar vooral waar je een goed gevoel bij krijgt. Alleen dan kan je met een goed gevoel achterom kijken.

Regelmatig lees ik in de krant spelfouten. ik kan mij daar enorm aan storen. Door het automatische afbreken ontstaan er soms vreemde woorden en moet je de tekst twee keer overnieuw lezen. Zo heb ik hier een stukje over de nieuwbouwplannen van AFAS. Een grote verzekeraar in Leusden die heel veel doet voor de locale sport en natuurlijk als hoofdsponsor van de voetbalclub AZ. In dit stuk staat een de volgende regel: “Toch maakt de Leusdense wethouder zich zorgen dat de nieuwbouw sneeft” en dan blijf je op het laatste woord hangen. Ik opzoeken op mijn telefoon, helaas. Verder zoeken op het internet, volgens de Dikke van Dale betekent sneven: sneuvelen. maar volgens mij in dit stukje niet goed gebruikt. Sneven was op het slagveld en ondanks dat er een bloedbad volgt als AFAS zou vertrekken, mis ik de context. Mensen blijven graag hangen in oude termen of ideeën. Zo ben ik bezig om de organisatie om te buigen. Voor te bereiden voor de toekomst. Af en toe klapt dat wel eens. Maar blijven hangen in hoe het vroeger was, is veilig, maar leidt uiteindelijk tot een organisatie die het liefst wordt gemeden.

Ik werd door een vriend (lees Facebook vage kennis) van mij geattendeerd op nog een fout in de tekst. ….. hoofsponsor ….

Zodra het kan kijk ik Wie is de Mol. Een groot manipulatie programma gebaseerd op het feit dat iedereen zijn eigen waarheid creëert. Ik ben niet anders. Ook ik bouw een heel complottheorie op rond de ideeën van anderen en dit geval moet ik het alleen van televisiebeelden hebben. Het feit dat je gedurende 14 dagen zo dicht op elkaars lip zit, wetende dat er één buurman is die niet is te vertrouwen maak je toch totaal krankjorum. De kracht van zo’n programma zit in het samenwerken als voorbeeld: Etherdiscipline of te wel hoe spreek je een walkietalkie in. Politiewoordvoerster Ellie Lust weet als geen ander hoe de verbinding moet worden gelegd. Tijdens het avondeten wordt tegen een mes aangepraat om dit te oefenen. Daarna heb ik haar niet meer serieus genomen, zij lijkt niet van deze wereld. Minutieus wordt een oude ruïne onderzocht op zoek naar hints terwijl ze maar tien minuten heeft en als er een lasergame start is zij de tacticus die schietervaring heeft maar toch hier en daar een steek laat vallen als zij haar queeste loopt. Is dit gedrag bewust, zit zij zo in het spel of is dit ook manipulatie door de regie of Ellie zelf. Alleen zij die de regie in handen hebben kunnen daar op sturen of iets zinnigs over zeggen.

Manipulatie is dat niet de rechterkolom op die internet pagina, die vindt dat jij wat moet kopen. Of die grote poster op het winkelcentrum. In ieder geval … zorg dat je er goed in gaat worden.

Langzaam ontwaakt Ouderkerk aan de Amstel. Ik kon de plaats niet vinden omdat ik op mijn navigatie alleen Oudenkerk of Oudekerk invoerde. Google is daarbij mijn vriend en deze gaf aan dat dit feitelijk is te vinden onder Amstelveen. Zo woon ik in Amersfoort en zou Hoogland hetzelfde lot zijn beschoren. Dan is de annexatie echt een feit.

Ik ben sinds kort een nieuwe rol aangegaan bij de Bank. Mijn rol is teamleider (zij noemen dat manager) van het datacenter team. Een groep van een man of 15 die zich bezig houdt met de dagelijkse beleving rond het kloppend hart van de Bank. Een verantwoordelijke job waarin keuzes altijd belangrijk zijn. Zo maar even iets aansluiten of weghalen kan ver strekkende gevolgen hebben.

Al mijn collega’s wil ik spreken en ik zoek daarvoor de juiste ambiance. De ene keer in het restaurant, de andere keer op de computervloer of zoals ik met Bert heb gedaan richting het winkelcentrum naar de Vietnamees. Bert zit op locatie zuid en we pakken even de metro. Zo doet Bert dat vaker en ik ga met hem mee. Dit doe ik om te spiegelen en in zijn leven te kruipen. Begrijpen waarom iemand zoiets doet. Ik ben geen loempia-eter, maar doe met Bert mee. Ik kies hetzelfde als Bert, iets vegetarisch en iets met kip.

Op de terugweg in de metro gebeurt er iets raars. Ik sta met mijn tasje met etenswaar geleund tegen de deur van de metro. Het is drie haltes en vlak voor de tweede halte zie ik een  man op mij afkomen, die een deur verderop eruit had gekund. Vuurspuwend zegt hij tot drie keer toe: “Vuil varken …. ” De man was aan het provoceren en hoopte waarschijnlijk dat ik zou reageren wat ik niet heb gedaan. Om mij heen werd wel vreemd gekeken op de reactie van die man.

Ik heb niet gereageerd maar het zette mij wel tot nadenken. Alles heeft te maken met tolerantie en verdraagzaamheid. Dit land staat momenteel in vuur en vlam. Normen en waarden vervagen en iedereen denkt maar te kunnen zeggen wat er in hem opkomt. Allerlei aannames worden gedaan en daaruit worden conclusies getrokken. Verdraagzaamheid heeft te maken met tot tien tellen, elkaar in ieders waarde laten met wederzijds respect. Wat zouden wij dan in een betere wereld leven.

De buurvrouw is gevallen met haar fiets.  Zij is 57, goed getraind, sportief en heeft geen reden tot vallen. Maar toch …  zij heeft een elektrische fiets aangeschaft vanwege milieu technische redenen. De school waar ze werkt is ongeveer 10 kilometer van haar huis vandaan en dat is prima te doen, zeker met een fiets met trapondersteuning. ’s Ochtends en in de middag lekker door de mooie Eempolder heen en in de verte de file zien, waar je dan niet in staat, lijkt me niets dan heerlijk.  Zij is gevallen! Afgesneden door een auto.

Afgelopen week kreeg Jan Mulder voor zijn 70ste verjaardag van zijn zoons een elektrische fiets. Een leuk stukje poezie hield Jan er op na nadat Mathijs van Nieuwkerk de vraag stelde : “En …. hoe was het” en zoals  Jan Mulder alleen het kan beantwoorden “Man wat een genot !! Je zet even aan en die middenweg tussen kracht en vliegen …. ” het fragment kan je DWDD (6 mei 2015) downloaden. Hilarisch!!

Dit is nu de beleving van een elektrische fiets. Maar het kan nog gekker. Op Koningsdag gingen we naar de stad. Op een bepaald moment komt er een Baboe, ook elektrisch, op ons pad. Als eerste snijdt de dame, met twee loszittende kinderen en een kreukelzone van enkel multiplex, mij om vervolgens het leven zuur te maken van Vrouw.  Wij zijn  toch stevige fietsers, maar dit spant wel de kroon. Op het  moment dat er ruimte is geeft ze vol gas en vliedt weg. We proberen haar bij te houden wat ons natuurlijk lukt, om te achterhalen of deze elektrisch wordt aangedreven, en ja het klopt. Het blijft wel een raar fenomeen.

Hiermee wil ik gaan pleiten voor een aparte strook voor elektrische fietsen, rolstoelen, Baboe’s of soortgelijk vervoersmiddelen.  In het wegdek zou door wrijving, contactloos, het apparaat kunnen worden opgeladen, misschien ook de mobiel, of de tandenborstel. Ik denk dat ik een patent ga aanvragen. Bijkomend voordeel met zo’n rijstrook, is dat ik direct weet wanneer ik door een opa van 80 ingehaald. Want als er iets is waar ik door geïrriteerd raak  ….

Lieve buurtbewoner, mijn excuses dat ik mijn auto voor uw deur heb geparkeerd. Ik begrijp dat een Prius per definitie een auto is die behoort bij een graaicultuur organisatie als de ABNAmro. Ik kan er ook niets aan doen dat ik deze auto heb gekregen omdat er niets anders op voorraad was. Maar het komt goed. Binnenkort is deze wit met ook 14 % bijtelling.

Een bijkomend voordeel is, dat als er auto’s voor de deur staan het lijkt alsof er mensen thuis zijn. Ik ben voorstander om nog meer Bankmensen uit te nodigen om hun auto neer te zetten. Ik werk zoals u al begrepen heeft bij een ‘ander bedrijf’ .

Ik was me niet van bewust dat hier parkeerplaatsen waren met een reservering, in ieder geval heb ik geen bord gezien. U begrijpt waarschijnlijk niet waarom mijn auto voor uw deur staat. Dat heeft u ook niet gevraagd in dit briefje, maar ik wil het best vertellen, onder genot van een kopje koffie of tijdens een van de buurtfeesten. De Woonboot, waar wij al meer dan twintig jaar wonen, heeft een rijke historie van feesten en de saamhorigheid is groot. Vooral tussen de mensen die ieder jaar van de partij zijn. Het verrast me dat ik dan een briefje onder mijn ruitenwisser had, u zou beter moeten weten.

Dit briefje heb ik overigens op een gevaarlijk moment moeten weghalen. Ik ben gestopt in de bocht van de A1 naar de A28 want het papiertje kleefde aan mijn ruit. Dus kijk de volgende keer uit waar u hem plaatst. Misschien is het een goed idee om Gangboord-stickers te maken zodat we weten wie een buurtbewoner is.

Dus als u zich irriteert aan een auto die in het gras staat of voor uw deur, een kliko die er op zaterdag nog staat, een papiertje op het plein of een kat die in je tuin piest, zoek de eigenaar of haal je schouders op. Maar blijf in dialoog met iedereen uiteindelijk voor een betere wereld.

Alfons (86)

Onlangs heb ik in de NRC-next een stuk gelezen over Chief Fun Officer. Hierbij werd aangegeven dat de poging om geluk op te dringen averechts werkt. Nu begrijp ik dat wel, waarom moet je op je werk de leuke dingen doen die je eigenlijk daar juist niet wil doen. En toch … die vijf minuten lachen is zo gezond. Voor dat je het weet zit je weer thuis op de bank naast je partner, wederom naast de afstandbediening grijpend, tegen een tafel aan te schoppen en afdwalend na te denken. Waarvoor deed ik het eigenlijk.

In mijn Twitter profiel en de chat box op het werk heb ik die naam staan CFO = Chief Fun Officer. Niet te verwarren met CEO (entertainment) of die ik laatst hoorde de COO van Heineken, wat gewoon de Chief Oranje Officer is.

Gewoon om leuk te doen. Kreeg ik laatst een klant aan de lijn die dat ook had gezien. Die antwoordde dat die term bovenin ver te zoeken was in het gesprek. Hij kreeg zijn zin niet en omdat hij recht had op zijn gelijk scandeerde hij de kreet CFO. Uiteindelijk heb ik hem wel geholpen.

Ik sta dus op het punt om mijn functie CFO te wijzigen, maar dat geeft een leeg gevoel …. iemand een idee welke functie ik me nu moet aanmeten?

Hieronder dat stuk, leuk om te lezen, als je zin hebt, niets moet, doe nou of toch niet. Twijfel …

---

God, wat is mijn werk leuk, sjonge jonge jonge

Leuk werk

De poging om geluk op te dringen werkt averechts Dat betoogt schrijver Oliver Burkeman De Chief Fun Officers en Happiness Engineers zouden weleens voor ongelukkige mensen kunnen zorgen

Oliver Burkeman

‘Een van onze kernwaarden is om aan alles wat we doen iets leuks en eigenzinnigs mee te geven”, zei Neil Blumenthal, een van de oprichters van de online brillenwinkel Warby Parker, onlangs in The New York Times. Die filosofie wint aan populariteit in de hightechwereld en de detailhandel. En nu het tijd is voor de kerst- en nieuwjaarsborrels, mogen we aannemen dat het ‘eigenzinnigheidsgehalte’ op het werk omhoog zal schieten.

Zo komen we ook weer in de tijd dat de zuurpruimen onder ons hartstochtelijk gaan smeken: alsjeblieft – nee, echt, alsjeblieft – kunnen we nu eens ophouden ‘ons werk leuk te willen maken’?

Chief Fun Officers

Ondanks de ontnuchterende economische klappen van de laatste jaren lijkt de ‘leuk werk beweging’ onstuitbaar. Grote firma’s hebben inmiddels Chief Fun Officers of Happiness Engineers; bedrijven doen een beroep op een snel groeiende branche van geluksconsultants, die voor uw werkplek een ‘bruto geluksindex’ opstellen en u dan adviseren hoe u die kunt opvoeren. Zo vraagt Warby Parker wekelijks iedereen op een schaal van nul tot tien zijn gelukscijfer aan te geven, vertelde Blumenthal.

Talloze zelfhulpbloggers geven tips voor een blije kantoortuin (‘Koop voor iedereen donuts’, ‘Hang filmposters aan de muur met het gezicht van medewerkers voor dat van de echte filmsterren’). Het doet allemaal sterk denken aan Ricky Gervais als de huiveringwekkende David Brent in de Britse serie The Office. Of aan de eigenaar van de kerncentrale in The Simpsons, die overweegt ‘gekkehoedendagen’ te houden om de aandacht af te leiden van het risico op fatale meltdowns.

Natuurlijk is er niets tegen geluk op ons werk. Plezierige banen zijn beslist beter dan vervelende of saaie banen. Bovendien zijn gelukkige werknemers productiever, zo blijkt uit studies. Maar daarmee is niet gezegd dat het wenselijk is dat er managers zijn die bewust proberen ‘het leuk te maken’.

Er zijn zelfs aanwijzingen dat die aanpak – voorzien van de toepasselijke gruwelnaam fungineering – weleens tot precies het tegendeel zou kunnen leiden en dat mensen er ongelukkig van worden. Daarmee wordt een van de oudste observaties over geluk bevestigd: wie er te hard op uit is, loopt het vrijwel zeker mis.

Gamification schaadt productiviteit

Afgelopen maand verscheen een studie waarin managementdeskundigen van Penn State en andere universiteiten vaststellen dat ‘leuke’ activiteiten die de baas oplegt weliswaar het personeelsverloop kunnen remmen, maar ook de algehele productiviteit kunnen schaden. Een andere studie kwam tot de slotsom dat de populaire tactiek van de gamification – van taken een spelletje maken, met scores en prijzen – tot minder productiviteit en arbeidsvreugde leidde bij medewerkers die tegen dat idee waren.

Erger nog, de druk om in zulke werkomstandigheden een blij gezicht te trekken kan op zichzelf al tot spanning en vermoeidheid leiden – een vorm van „emotionele dwangarbeid”, zoals socioloog Arlie Russell Hochschild het noemt.

In een studie uit 2011 onder de medewerkers van een Australisch callcenter waar de bazen streefden naar de ‘3 F’s’ (focus, fun en fulfillment), stelden de onderzoekers vast dat velen de partysfeer niet als een zegen, maar als een last ervoeren. Prêt à Manger, de Britse sandwichketen met vestigingen in Amerika, schijnt mysteryklanten naar zijn zaken te sturen en onvoldoende enthousiaste teams hun bonus te onthouden.

Hedonistische paradox

We stuiten hier op een organisatorische versie van de ‘hedonistische paradox’, het best verwoord door John Stuart Mill: ‘Vraag u af of u gelukkig bent en u bent het niet meer.’ De poging om geluk op te dringen werkt averechts. Volgens psychologen gaan mensen met een laag zelfvertrouwen zich nog slechter voelen als ze worden aangemoedigd positief te denken. Ook is aangetoond dat patiënten met paniekstoornissen soms nog angstiger worden als ze zich proberen te ontspannen. En het vermogen negatieve emoties te ervaren is belangrijker voor de geestelijke gezondheid dan het streven om zich ervoor af te sluiten.

En dat zijn dan alleen nog de gevaren als we proberen onszelf geluk op te dringen; des te beladener wordt alles nog als het ons wordt opgedrongen door een manager met mogelijke bijbedoelingen. Zoals de ontmoediging van te veel aandacht voor lage lonen of werk dat van nature onbevredigend is.

En trouwens, hoe staat het met het geluk van al die externe medewerkers die de e-mails van het bedrijf over gratis yogalessen of de taart in de keuken op de eerste verdieping moeten lezen, maar daar niet bij kunnen zijn?

Hoe moet het dan wel?

In plaats van het werk te willen opleuken, zouden managers de omstandigheden moeten scheppen waarin allerlei persoonlijkheden, van opgeruimde tot zwartgallige karakters, kunnen gedijen. Oftewel dat medewerkers zoveel mogelijk zelfstandigheid krijgen en dat mensen gelijk worden behandeld. Volgens een recente Deense studie leidt oneerlijkheid op het werk vaak tot depressies en kunnen mensen zelfs zware werkdruk nog wel aan, mits hun baas maar eerlijk is.

Niet dat we nu per se zitten te wachten op een kantoor vol optimisten, als dit al haalbaar zou zijn. Mensen met een neiging tot ‘defensief pessimisme’ spelen een waardevolle rol doordat ze organisaties op het ergste voorbereiden.

En als uw visitekaartje vermeldt dat u Head of Fungineering of Chief Cheerfulness Ninja of Vice President of Wow bent, sla dan alstublieft het volgende bedrijfsweekendje paintballen over en benut die tijd liever om uzelf een paar lastige vragen te stellen.

© The New York Times

Werkgeluk in opkomst

Vrijheid, verantwoordelijkheid en een hechte band: de gelukkige werkplek is in opkomst. Afgelopen september stond in de Carrièrebijlage van nrc.next een artikel over de opkomst van geluk op de werkvloer. In de diensteneconomie die Nederland de laatste decennia is geworden, ontstaat een grotere groep mensen voor wie zingeving voorop staat. Steeds meer organisaties realiseren dit en bedenken manieren om hier in te investeren.

Zo staat in de functieomschrijving van het hoofd personeelszaken van het ministerie van Sociale Zaken in België: Chief Happiness Officer. Zij neemt chocolaatjes mee naar lastige vergaderingen. En ze moedigt haar personeel aan om zumbalessen te volgen, omdat ze daar vrolijk van worden.

Maar heeft het wel nut, al die aandacht voor geluk op de werkvloer? Uit onderzoek van Penn State University en twee andere Amerikaanse universiteiten van vorige maand stond dat ‘plezier op het werk’ zowel positieve als negatieve kanten heeft. Het onderzoek werd gehouden onder 195 bedienden in een restaurantketen. Onder ‘funactiviteiten’ vielen bijvoorbeeld productiviteitswedstrijden, sociale evenementen, teambuilding activiteiten en het vieren van prestaties op het werk.

Wat bleek? De leuke activiteiten waren over het algemeen gunstig voor de werkprestaties. Maar zodra een manager aandacht besteedde aan lol op de werkvloer, had dit juist een negatief effect op de prestaties.

Oliver Burkeman is de auteur van The Antidote: Happiness for People Who Can’t Stand Positive Thinking (vertaald als Tegengif). De Brit twijfelt stellig aan positief denken. Hij schrijft voor The Guardian en woont in New York.

---

Dit artikel is verschenen in de nrc.next van woensdag 18 december 2013 op pagina 8 & 9